czwartek, 28 marca 2024

W ten weekend pośpimy godzinę dłużej

Zmiana czasu fot. pixabay.com

Już w ten weekend w nocy z 29 na 30 października, nastąpi zmiana czasu z letniego na zimowy. W praktyce oznacza to, że pośpimy o godzinę dłużej, ponieważ w „środku” nocy cofamy zegarki z godziny 3:00 na godzinę 2:00. Mimo że dzień będzie krótszy, to ranek będzie jaśniejszy, ponieważ już zacznie świtać kilka minut po godzinie 6:00. 

Przestawianie zegarków w Polsce związane z przechodzeniem na czas zimowy, a potem na wiosnę, powrót do czasu letniego, trwa już 39 lat. Pierwsze przestawienie zegarków dokonano w 1983 roku. Choć od kilku lat trwa debata, nad zaniechaniem tego procesu, to jednak nadal mamy z nim do czynienia. Na przełomie marca 2019 roku wszystko wskazywało na to, że osiągnięto kompromis i nastąpi ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii, to jednak Parlament Europejski nie zdecydował się na prawne rozwiązania pozwalające ujednolicić czas dla wszystkich krajów Unii Europejskiej.

Obecnie w Polsce obowiązuje czas zimowy i letni, co wiąże się z przesuwaniem zegarków o godzinę, raz do tyłu, raz do przodu. Ten drugi wypada w ostatnią niedzielę marca, po pięciu miesiącach zimowego, przestawiamy zegarki o godzinę do przodu, z 2:00 na 3:00. W związku, z czym śpimy o godzinę krócej, ale wieczorem dłużej jest jasno. Czas letni trwa siedem miesięcy i kończy się o godzinie 3:00 w ostatnią niedzielę października.

Wróćmy do czasu zimowego. W dniu, kiedy dokonujemy przesunięcia czasu o godzinę do tyłu, de facto o godzinę wydłużamy dobę, co ma swoje konsekwencje, które najbardziej odczują osoby pracujące tej nocy, lub podróżujące. Jeśli podróż trwa pociągiem, niestety przez godzinę pauzują. Jeśli pracują, zgodnie z prawem pracy, wypracowują tzw. godzinę nadliczbową, która powinna być zgodnie z kodeksem pracy rozliczona.

zegar i jesień
fot. pixabay.com

Zamieszanie ze zmianami czasu na zimowy i na letni trwa w Polsce już bez mała pół wieku – a nieprzerwanie od 1983 r. Jest jednak duże prawdopodobieństwo, że rok 2022 albo kolejny przejdzie do historii, podobnie jak inaugurujący zmiany czasu rok 1983 – tym razem jako rok, od którego Polska definitywnie zrezygnuje ze zmiany czasu. Przepisy dotyczące zmiany czasu w Polsce reguluje rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026 (Dz.U. 2022 poz. 539). Czy takie zmiany się opłacają i czy są potrzebne?

Wszelkie obecne wyliczenia i prognozy wskazują, że zmiana czasu nie daje żadnych korzyści dla gospodarki. Wcześniej wierzono, że zmiana czasu z letniego na zimowy – i odwrotnie, przyniesie gospodarce korzyści ekonomiczne, zarówno dla budżetu państwa, jak i dla gospodarstw domowych. Dziś wiadomo, że korzyści nie ma, natomiast, co warto podkreślić, takie zmiany mają niestety negatywny wpływ na ludzki organizm i nasze zdrowie. Spośród komplikacji najczęściej wymienia się: – depresję, rozdrażnienie, wzmożone zaburzenia somatyczne, problem z koncentracją, większe prawdopodobieństwo zawału serca, lub udaru. Stąd też większa część Polaków (prawie 80 proc.) do zmiany czasu podchodzi dość niechętnie.

fot. pixabay.com

Zatem, kiedy zostanie zniesiony obowiązek zmiany czasu w Polsce? Wszystko zależy od Unii Europejskiej. To ona musi wypracować stanowisko  tej kwestii. To jednak nie będzie takie łatwe, bowiem nie ma spójności wśród krajów Unii o całkowitym odejściu od zmiany czasu. Kraje południowe postulują, pozostanie przy zmianach czasu, północy zaś opowiadają się za ich zniesieniem. Ponadto większość chce pozostać przy czasie letnim, m.in. Polska, ale są także głosy za czasem zimowym.

Najbliższy czas, nie sprzyja rozważaniom na forum UE o zmianie czasu. Nadal tocząca się pandemia COVID198, wysoka inflacja, wojna w Ukrainie, kryzys energetyczny, Są sprawami wyższej rangi i zwłoka w tej kwestii jest jak najbardziej zrozumiała.

zmiana czasu infografika
fot. gum.gov.pl

Ciekawostki o zmianie czasu:

  • Czas zimowy uznawany jest za czas naturalny,
  • Pierwsza wzmianka o zmianie czasu pojawiła się w 1784 roku, a jej autorem był Benjamin Franklin,
  • Pionierami zmiany czasu (na tzw. letni) byli Niemcy,
  • W Polsce zmiany czasu dokonano po raz pierwszy i tylko raz w 1919 roku,
  • Podstawowym czasem dla Polski, jest czas zimowy,
  • Zmiany czasu stosowane są również na Antarktydzie,
  • Czas jest przestawiany w 70 krajach świata.

autor: PK

Facebook