czwartek, 25 kwietnia 2024

101 Rocznica Bitwy o Górę Świętej Anny

 źródło: NAC

III Powstanie Śląskie wybuchło 3 maja 1921 roku o godzinie 2:00 w nocy. Przyczyną insurekcji był przegrany przez Polskę podział Górnego Śląska po plebiscycie. Dwie największe bitwy miały miejsce właśnie pod Górą św. Anny i nad rzeką Olzą.

Masyw Chełmski, jako punkt strategiczny, został zajęty przez oddziały polskie już 4 maja. Wzgórze opanował 8. powstańczy pułk piechoty, pod dowództwem kpt. Franciszka Rataja. Do 20 maja inicjatywa była po stronie polskiej. Niemiecka kontrofensywa rozpoczęła się od dnia następnego.

W nocy z 21 na 23 maja niemieckie oddziały Freikorpsu z Bawarii zaatakowały od północy, ze wzgórza Oleszyce. Zacięte walki na Górze św. Anny trwały do 23 maja. Z uwagi na wyczerpanie sił powstańczych, ciężar walk przejął 1. katowicki pułk piechoty pod dowództwem Walentego Fojkisa wraz z oddziałami strzelecko-toszeckimi „Bogdana”, którymi dowodził kpt. Teodor Kulik.

Kolejne miejscowości jak Krępna, Żyrowa i Rozwadza przechodziły kilkakrotnie z rąk do rąk. Kontratak ze strony polskiej podjął oddział szturmowy marynarzy por. Roberta Oszka. Powstańcom trudno było jednak utrzymać pozycje obronne. Straty niemieckie były również dotkliwe. Według meldunków gen. Hofera jego bataliony utraciły 85-90% stanów wyjściowych.

23 maja powstańczy 2. pułk zarębski kpt. Cymsa bronił przeprawy przez Odrę. Polakom udało się odbić miejscowości Daniec i Raszowa, celny ogień niemieckiej artylerii jednak powstrzymał powstańcze oddziały. Bardzo zacięty bój trwał o Leśnice, a także o Łąki Kozielskie, Lichynię i Klucze. Walczono tam o każdy budynek. Dochodziło również do walki wręcz. 25 maja walki osłabły i niemieckie dowództwo przedłożyło propozycje rozejmu. 

26 maja Naczelna Komenda Wojsk Powstańczych wydała rozkaz zakazujący akcji zaczepnych wobec oddziałów niemieckich. Właśnie na pamiątkę tych wydarzeń organizowane są obchody 101. rocznicy III Powstania Śląskiego i bitwy na Górze św. Anny.

W samo południe pod pomnikiem Czynu Powstańczego przewidziane są uroczystości oficjalne – wystąpienia przedstawicieli władz województw opolskiego i śląskiego. Planowany jest także występ artystyczny w wykonaniu zuchów i harcerzy.

źródło: powstania.slaskie.pl/GP

Facebook