Patroni opolskich ulic. Żwirko i Wigura

Po raz pierwszy w naszym cyklu przybliżymy Państwu sylwetki dwóch zasłużonych Polaków. Są nimi Żwirko i Wigura, czyli pilot i konstruktor. Droga, której patronują znajduje się na starym mieście w okolicy Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu.

Franciszek Żwirko przyszedł na świat 16 września 1895 roku w Święcianach (dzisiejsza Litwa). Ukończył średnią szkołę w Wilnie. Niestety niedługo po zdobyciu świadectwa dojrzałości wybuchła I wojna światowa i został wcielony do wojska rosyjskiego. Służył w piechocie, m.in. w 27. pułku strzelców syberyjskich i 674. pułku piechoty, walcząc z Niemcami. W sierpniu 1918 roku Żwirko wstąpił do „białej” Armii Ochotniczej gen. Denikina, walcząc w rosyjskiej wojnie domowej. Ukończył tam kurs pilota. Tak rozpoczęła się przygoda Franciszka z lotnictwem.

Dokładna data i miejsce urodzin Stanisława Wigury nie są znane. Najprawdopodobniej urodził się 9 kwietnia 1903 roku w Żytomierzu albo 9 kwietnia 1901 roku w Warszawie. Nim jeszcze ukończył naukę w gimnazjum walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 8. pułku artylerii polowej. Po wojnie w 1922 roku Stanisław ukończył naukę w Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie i rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. W trakcie studiów wraz z kolegami założył Sekcję Lotniczą Koła Mechaników Studentów Politechniki Warszawskiej. Już od 1925 roku w ramach sekcji młody Wigura budował samoloty. W 1929 roku zakończył swoją edukację i zaczął brać udział w zawodach lotniczych.

Właśnie podczas zawodów Wigura poznał o 6 lat (lub 8) starszego Żwirka. Od tego czasu latali wspólnie jako mechanik i pilot. Między 9 sierpnia a 6 września 1929, na pierwszym egzemplarzu RWD-2 (Wigura był jego głównym konstruktorem), odbyli lot okrężny wokół Europy o długości prawie 5000 km na trasie Warszawa-Frankfurt-Paryż-Barcelona-Marsylia-Mediolan-Warszawa. Miesiąc później zwyciężyli w I locie południowo-zachodniej Polski. W następnym roku obronili zdobyty tytuł.

Panowie wspólnie pracowali nad ulepszeniem samolotów pasażerskich. Niestety ich prace zostały tragicznie przerwane. 11 września 1932, lecąc na meeting lotniczy do Pragi, Franciszek Żwirko wraz ze Stanisławem Wigurą zginęli w katastrofie w lesie pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna.

autor: JZ