Opole miastem pięknych murali [zdjęcia]

W Polsce pojawia się coraz więcej murali, nie inaczej jest w Opolu. Niedawno został też odsłonięty mural Zbigniewa Wodeckiego, który mieści się przy ulicy Krupniczej 4. Te wybitne dzieła sztuki zyskały taką popularność, że na stałe wpisały się w krajobraz polskich miast.

Pierwsze polskie murale powstały już w okresie PRL-u. Tematyka tych dzieł nawiązywała do etosu robotniczego czy państwowej przedsiębiorczości (reklamy PEWEXU, PKO, PZU). Jednak duże zainteresowanie tą formą street-artu w naszym kraju nastąpiło na początku XXI wieku. Od kilkunastu lat liczba murali wzrasta m.in. w największych miastach jak: Łódź, Wrocław, Warszawa, Gdańska, Gdynia, Sopot, Poznań itd. Największy mural w Polsce znajduje się w Łodzi, gdzie ukazuje się na nim Geralt z Rivii, zwany Wiedźminem z sagi pióra Andrzeja Sapkowskiego. Został wykonany na trzech ścianach 70-metrowego wieżowca przy ul. Piotrkowskiej 182, niedaleko skrzyżowania z trasą WZ. Jego autorem został Jakub Rebelka (malarz, twórca komiksów, zdobywca wielu nagród, jeden z najciekawszych ilustratorów w Polsce).

Współcześnie te wybitne dzieła sztuki powstają na zlecenie ośrodków kultury, urzędów, fundacji. Niemal każde polskie miasto organizuje festiwale murali oraz konkursy na najpiękniejsze propozycje wielkoformatowych obrazów, np. w Opolu, w którym to, również ta forma sztuki stała się bardzo popularna. Na przestrzeni kilkunastu lat malowidła pojawiły się w różnych częściach miasta, na które warto zwrócić szczególną uwagę.

Oto niektóre z nich:

1. Mural symbolizujący połączenie w lipcu 2020 roku Uniwersytetu Opolskiego i Państwowej Medycznej Wyższej Szkoły Zawodowej. Dzieło wykonali artyści z krakowskiej firmy „Klawy projekt” na ścianie budynku uniwersyteckiego przy ulicy Katowickiej 68. Mural powstał w 2021 roku i zajmuje powierzchnię prawie 320 metrów kwadratowych, ma blisko 20 metrów wysokości i 16 szerokości. Malowidło zawiera elementy nawiązujące do symboliki wydziałów Uniwersytetu Opolskiego oraz dominujące dwie postaci w geście powitania. Jest energiczne i radosne.

2. Polsko-ukraiński mural ukazujący dwie twarze kobiet w biało-czerwonych i żółto-niebieskich kolorach. Wykonawcą była grupa „Murki”. Yaroslav Kovalchuk, Alla Krekotnieva i Michał Bakasov razem z Yevą Kulcheva, studentką Uniwersytetu Opolskiego, która zaprojektowała obraz. Został odsłonięty 30.09.2022 roku na jednej ze ścian Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 w Opolu. Wartość projektu wynosi 6 tysięcy złotych.

3. Mural przy ul. Rybackiej. Powstał w ramach akcji „Muzyka w mieście” w 2018 roku. Wykonany został przez Grupę Murki. Ścianę budynku Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim malowali artyści PalmsCollector i Kurifurava.

4. Od strony ulicy Piastowskiej w Opolu znajduje się mural autorstwa dr. Bartłomieja Trzosa. Powstał z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości na budynku Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Odsłonięto go uroczyście 10.11.2017 roku. Został wykonany w formie taśmy filmowej. Na widza spoglądają: Wincenty Witos, Józef Piłsudski, Wojciech Korfanty, Ignacy Paderewski, Alfons Zgrzebniok, Norbert Gończyk, i Bronisław Koraszewski. W jednej z klatek filmowych jest napis Polonia Restituta. Pod taśmą umieszczono logo „Niepodległej”. Ogólna koncepcja dzieła została dopasowana do zabytkowego charakteru budynku urzędu, co było jednym z wymagań projektu.

5. Mural poświęcony pamięci Ireny Sendlerowej powstał w 2014 roku. Jest jednym z kilku, które zostały zrealizowane w różnych polskich miastach w programie ogólnopolskiej inicjatywy fundacji Klamra. Mural prezentuje Irenę Sendlerową (1910–2008), polska działaczka społeczna i charytatywna, która zasłużyła się szczególnie swoimi działaniami podczas wojny. Udało się jej wyprowadzić z getta warszawskiego około 2500 dzieci i umieścić je w prywatnych domach, sierocińcach, klasztorach i ochronkach. Autorami projektu są Małgorzata Rozenau i Dariusz Paczkowski z 3Fala.art.pl. Znajduje on się na ulicy Barlickiego.

6. Na ścianie budynku przy ul. Bytnara Rudego 11 widnieje mural poświęcony bohaterowi komiksu z serii „Wilq Superbohater„. Miejsce, gdzie zostało wykonane to dzieło, nie jest przypadkowe, ponieważ przygody komiksowego Wilqa rozgrywały się na osiedlu Armii Krajowej. Autorem projektu jest Bartosz Minkiewicz, a mural wykonali Patrycja Kostyra i artysta o pseudonimie „Robotbot”. Powstał on w lipcu 2021 roku w ramach projektu stowarzyszenia OPAK finansowanego z budżetu miasta Opola.

7. Mural z hasłem „Odsmogujemy Opole” został odsłonięty 12.09.2018 roku na bulwarze Karola Musioła. Projekt przedstawia maskę przeciwgazową ozdobioną kwiatami. Za dzieło odpowiada grupa „Women Power”.

8. Mozaika pt. „ONA” odsłonięto przy Bulwarze nad Odrą w 2019 roku. Ma ona upamiętniać stulecie wywalczenia przez kobiety praw wyborczych. Wykonali ją grupa „Women Power”.

9. Mural „Drzewo Życia”, za wykonanie odpowiada artystka Aida Wolmut wraz z Women Power. Mieści się on na wale przeciwpowodziowym w parku Nadodrzańskim. Dzieło zostało odsłonięte 16 sierpnia w 2018 roku.

10. Mural „Tańce” przy ul. Kolejowej (malowały Murki z gośćmi: Karoliną Lisek i artysta Mots z Porto). Powstał w ramach akcji „Muzyka w mieście” w 2018 roku.

11. Mural przedstawiający postać amerykańskiego muzyka Milesa Davisa. Znajduje się na ścianie budynku Liceum Ogólnokształcącego numer 1 przy ulicy Licealnej. Za projekt odpowiada Kamil Kowalski. Powstał w ramach akcji „Muzyka w mieście” w 2018 roku.

12. Dwa murale znajdujące się w sąsiedztwie amfiteatru, w Pasażu Grygolunasa i Święcickiego. Odnoszą się do historii polskiej piosenki, tradycji festiwali i ich największych przebojów. Za projekty odpowiadają Patrycja Kostyra i Anna Wardęga-Czaja.

13. Mural z wizerunkiem Remigiusza Mroza, autora serii popularnych kryminałów. Można go zobaczyć na jednej z bocznych ścian przy ulicy Oleskiej 1. Projekt oficjalnie odsłonięto 15 lipca 2020 roku. Dzieło ukazuje okładkę powieści pisarza – „Osiedle RZNiW”. Stworzyli je Łukasz Bieniek z Ideamo i Greta Kaczmarek z Grupy Wydawnictwa Poznańskiego.

Autor: Piotr Franiczek