Narodowy Dzień Zwycięstwa. Wygrana bez wolności
fot. Paweł Kula
W Europie dzień 8 maja świętowany jest jako dzień zwycięstwa nad hitlerowskimi Niemcami. Zakończył się trwający prawie 6 lat horror, w którym życie straciło ok. 60 milionów ludzi.
8 maja 1945 roku wszedł w życie podpisany bezwarunkowy traktat kapitulacyjny III Rzeszy. Oficjalnie zakończył on II wojnę światową w Europie. Realnie walki trwały jeszcze do 15 maja, gdzie walczyły resztki armii niemieckiej na froncie jugosłowiańskim. Dla Polaków nie był to jednak koniec niewoli. Rozpoczęła się druga – pod czerwonym sztandarem. W ten sam dzień w depeszy radiowej ostatni Delegat Rządu Rzeczypospolitej na Kraj Stefan Korboński, pisał „Zakończenie wojny Warszawa przyjęła obojętnie. U nas to niczego nie zmienia”.
8 maja 1945 roku ukazał się w Polsce dekret podpisany przez tzw. Prezydenta Krajowej Rady Narodowej B. Bieruta o ustanowieniu w dniu 9 maja Narodowego Święta Zwycięstwa i Wolności „celem upamiętnienia po wsze czasy zwycięstwa Narodu Polskiego i Jego Wielkich Sprzymierzeńców nad najeźdźcą germańskim, demokracji nad hitleryzmem i faszyzmem, wolności i sprawiedliwości nad niewolą i gwałtem”.
Święto Narodowego Dnia Zwycięstwa i Wolności obchodzone było hucznie. Należało w końcu do najważniejszych świąt PRL-owskiej Polski. Do 1950 był to dzień wolny od pracy. W taki sposób propaganda PRL-u wpisywała się w sowiecką wersję wydarzeń.
W tym samym czasie rozpoczął się okres aresztowań, przesłuchań i mordów na żołnierzach polskiego podziemia niepodległościowego. Skazani na śmierć zostali skazali członkowie IV zarządu Stowarzyszenia Wolność i Niezawisłość. Przez cały okres dominacji sowieckiej w Polsce życie straciło wielu prawdziwych polskich patriotów.
W takich realiach nie można mówić o wolności i niepodległości. Polska wciąż była krajem zależnym, aż do pierwszych wolnych wyborów. Jednak wciąż obchodzimy święto związane z pokonaniem III Rzeszy w II wojnie światowej.
Do 2014 obowiązywało wciąż Święto Narodowego Dnia Zwycięstwa i Wolności. Zwrócił na to uwagę ówczesny dyrektor IPN-u Łukasz Kamiński. Skierował on na ręce Marszałka Sejmu RP pismo z prośbą o zniesienie tego święta. 24 kwietnia 2015 Sejm RP przyjął ustawę o Narodowym Dniu Zwycięstwa obchodzonym 8 maja, jednocześnie znosząc Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności obchodzone 9 maja.
Zachęcamy do obejrzenia krótkiego spotu IPN, przygotowanego w ubiegłym roku:
