Patroni opolskich ulic – gen. Józef Zajączek
fot. Piotr Franiczek
Bohaterem dzisiejszej odsłony naszego weekendowego cyklu jest generał Józef Zajączek. Patronuje on ulicy w centrum niedaleko galerii handlowej Solaris.
Józef Zajączek przyszedł na świat 10 marca lub 1 listopada 1752 roku w Kamieńcu Podolskim. Swoją służbę wojskową zaczął już w wieku 16 lat. Został żołnierzem kawalerii oraz adiutantem hetmana koronnego Ksawerego Branickiego. Brał udział w konfederacji barskiej. Po jej upadku wraz z grupą przyjaciół udał się na Bałkany, by wspomóc Turcję w wojnie z Rosją. Niestety Turcja szybko upadł i Józef wyemigrował do Francji. Po powrocie do kraju służył w gwardii przybocznej hetmana wielkiego koronnego Franciszka Ksawerego Branickiego, a następnie w oddziale dragonów w stopniu kapitana. W 1777 roku był już podpułkownikiem dragonów i adiutantem hetmana.
W 1784 roku został posłem na Sejm. Postulował on zwiększenie stanu liczebnego i reformy wojska. Był zwolennikiem Konstytucji 3 maja oraz członkiem i jednym z sekretarzy Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. 2 maja 1791 roku podpisał asekurację, w której zobowiązał się do popierania projektu Ustawy Rządowej. Zdecydował się również bronić Konstytucji i walczył w wojnie polsko-rosyjskiej w randze generał-majora. Zasłużył się 18 czerwca w bitwie pod Zieleńcami, dowodząc 3 Pułkiem Straży Przedniej, po której został odznaczony nowo ustanowionym orderem Virtuti Militari.
Jeszcze przed kapitulacją wyjechał do Galicji, gdzie przez rok był internowany przez Austriaków. Zajączek przedostał się następnie do Francji i awansował na generała armii napoleońskiej. Brał udział w wyprawie Napoleona do Egiptu, gdzie pełnił funkcje gubernatora różnych prowincji oraz walczył z mamelukami, Turkami i Anglikami. Awansował na generała dywizji. Zasłużył się na tyle mocno, że jego nazwisko zostało uwiecznione na Łuku Triumfalnym w Paryżu.
Galeria zdjęć:
Po klęsce Napoleona mianowany przez cara Aleksandra I generałem piechoty i pierwszym namiestnikiem Królestwa Polskiego, który to urząd sprawował w latach 1815–1826, przy czym cechował się uległością wobec władz rosyjskich i wielkiego księcia Konstantego. W uznaniu tych zasług w 1818 otrzymał od cara tytuł książęcy. Józef Zajączek zmarł 28 lipca 1826 w pałacu Namiestnikowskim w Warszawie. Nabożeństwo żałobne odbyło się 2 sierpnia w kościele Świętego Krzyża na Krakowskim Przedmieściu.
Autor: JZ
