Patroni opolskich ulic. Jan Kochanowski

Zapraszamy na kolejną odsłonę serii opowiadającej o patronach ulic w Opolu. Tym razem przybliżymy Państwu postać wybitnego polskiego poety Jana Kochanowskiego.

Kochanowski urodził się około 1530 roku w Sycynie ‒ małej wsi w dzisiejszym województwie mazowieckim. Jego ojciec Piotr Kochanowski herbu Korwin był urzędnikiem i sędzią, a matką Anna, córka Jakuba Białaczowskiego herbu Odrowąż. Swoją edukację Jan rozpoczął w domu. Państwo Kochanowscy zatrudnili do tego celu prywatnego nauczyciela. Wiemy, że w 1544 młody pisarz zapisał się do Akademii Krakowskiej, lecz nie ma dowodów, że te studia ukończył. Następne lata życia nie były dla niego proste. Po śmierci ojca, razem z całą rodziną, przez kilka lat nie był w stanie zakończyć sprawy spadkowej. Na konsekwencje nie trzeba było czekać. Zdrowie Jana podupadło. By je podreperować wybrał się do Włoch, jednak na wieść o śmierci matki po kilku miesiącach musiał powrócić do Polski.

Jego kariera na dworze królewskim rozpoczęła się od kontaktów z wojewodą krakowskim Janem Twardowskim, Radziwiłłami oraz z biskupem krakowskim Filipem Padniewskim. W połowie 1563 roku przeszedł do służby podkanclerza Piotra Myszkowskiego, dzięki któremu otrzymał godność sekretarza królewskiego. 22 lutego 1566 roku objął probostwo w Zwoleniu, mimo że nie miał święceń kapłańskich. Przełom roku 1567 i 1568 Jan Kochanowski spędził w obozie królewskim króla Zygmunta Augusta. W 1596 roku brał udział w obradach sejmu walnego w Lublinie i był świadkiem tzw. drugiego hołdu pruskiego. Opisał go w utworze „Proporzec albo hołd pruski”.

2 stycznia 1574 roku Kochanowski kupił pół wsi Chechły blisko Czarnolasu za sumę 4000 złotych. Osiedlił się tam na stałe po ucieczce Henryka Walezego do Francji. Żywot Jana Kochanowskiego w Czarnolesie zakłóciły nieszczęścia rodzinne. W 1577 zmarł starszy brat, Kasper, a w 1579 roku córka poety, trzydziestomiesięczna Urszula. Na jej cześć i pamiątkę napisał 19 trenów, które do dziś są uznawane za geniusz renesansowej poezji. Kilka lat później zmarła jego druga córka Hanna.

W sierpniu 1584 roku Stefan Batory zwołał w Lublinie naradę senatorów. Jej przedmiotem było ustalenie sposobów na rozwiązanie istotnych problemów natury politycznej. Jan Kochanowski przyjechał do Lublina w celu interwencji w sprawie ukarania winnych śmierci swego szwagra, który wybrał się do Turcji w celu zakupu koni. Prawdopodobnie Kochanowskiemu nie udało się dotrzeć do Lublina. 22 sierpnia 1584 roku zmarł na udar mózgu. Nie znamy miejsca jego śmierci.

Do najważniejszych dzieł Jana Kochanowskiego poza trenami zalicza się „Odprawę posłów greckich” jest to pierwszy polski nowożytny dramat i „Psałterz Dawidów”, czyli poetycką parafrazę biblijnej Księgi Psalmów. Kochanowski to poeta, który zrewolucjonizował polski język literacki.