piątek, 3 maja 2024

Jak opolanie obchodzą popularnego śmigusa-dyngusa? [sonda uliczna]

 fot. Pixabay

Drugi dzień świąt Wielkiej Nocy potocznie znany jako lany poniedziałek, śmigus-dyngus, oblewanka lub dzień św. Lejka jest w Polsce długoletnią tradycją. Tego dnia polewa się dla żartów wodą inne osoby (nawet nieznajome). Polewanie się wodą nawiązuje do dawnych praktyk pogańskich łączących się z symbolicznym budzeniem się przyrody do życia i co rok odnawialnej zdolności ziemi do rodzenia. Jest to czas radości m.in. dla dzieci. 

Ciekawostką jest fakt, że dawniej śmigus oznaczał bicie po nogach palmami, witkami wierzby czy też polewanie się zimną wodą. Był to symbol oczyszczenia z grzechu, brudu i chorób. Natomiast dyngus był formą symbolicznej zapłaty (m.in. pisankami), żeby można było uniknąć oblewania zimną wodą. Obecnie te nazwy się złączyły, dając tzw. „śmigus-dyngus”.

Jak dziś opolanie obchodzą  święto oblewania się wodą? Oto odpowiedzi, które zebraliśmy:

Nie obchodzę lanego poniedziałku. Mam zamiar w ten dzień pójść z moją żoną na spacer i odpocząć wśród pięknej przyrody o ile pogoda nam dopisze.
mówi Pan Przemysław
Jestem już osobą w wieku emerytalnym i nie mam sił na takie zabawy, lecz za moich czasów oblewaliśmy się wiadrami.
mówi Pani Teresa
Nie obchodzę lanego poniedziałku, lecz symbolicznie moją dziewczynę na szczęście poleję.
mówi Pan Miłosz
W Lany Poniedziałek również spotkam się z rodziną na śniadaniu. Jeśli będzie ciepło, to wybiorę się na spacer, natomiast jak będzie zimno to spędzę ten dzień w domu przed telewizorem.
mówi Pani Magda
U mnie ten dzień jest jak każdy inny, ale w tym roku zamierzam spędzić go w Irlandii.
mówi Pani Danuta
Nie zamierzam osobiście się polewać, lecz moim zdaniem taki dzień raz w roku jest potrzebny zwłaszcza dla młodzieży.
mówi Pan Tadeusz
W ten dzień zamierzam pójść z moją dziewczyną do kina na dobry film.
mówi Pan Łukasz
Ja to tylko polewam przy stole.
mówi Pan Cezary

Z powyższych odpowiedzi mieszkańców, na których natrafiliśmy, można wysnuć wniosek, że tradycja śmigusa-dyngusa zanika. Da się zaobserować spadek praktykowania tej tradycji, może mieć na to również wpływ pogoda, jednakże z całą pewnością są takie miejsca na Opolszczyźnie, gdzie śmigus-dyngus jest jeszcze praktykowany.

Poniedziałek Wielkanocny jest to ruchome święto, ponieważ nie ma stałej daty w kalendarzu. Jest nieodłącznym elementem świąt wielkanocnych, w związku z czym jest to dzień wolny od pracy.

Autor: Piotr Franiczek

Facebook